Indië in de oorlog

Er zijn er niet veel meer: Nederlandse ooggetuigen van de atoombommen op Japan aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Mannen van in de negentig, die nog kunnen navertellen hoe in Nagasaki de rook langzaam optrok en zich een paddenstoelwolk vormde. In Andere Tijden hun belevenissen als dwangarbeiders op Japanse scheepswerven, waar ze elk snippertje informatie over de Amerikaanse opmars door de Pacific gretig in hun hoofd opsloegen. Tegelijk werd hen verteld dat als de Amerikanen zich zouden wagen aan een invasie van het Japanse vasteland, de krijgsgevangenen als eerste er aan zouden gaan. Een leven tussen vrees en hoop in de nadagen van de Tweede Wereldoorlog.

De grote groep Nederlandse staatsburgers van gemengd bloed in Indië, driekwart van het totaal - zo'n 200.000 mensen, worden niet geïnterneerd. Deze groep moet, net als Nederlanders onder Duitse bezetting, zien te overleven onder nieuwe machthebbers, met nieuwe regels.

Nederlands-Indië verandert grondig tijdens de Japanse bezetting. De Nederlanders die ‘vrij’ blijven hebben meestal gemengd bloed. Zij zijn niet Indonesisch, maar ‘Indisch’ en zo voelen ze zich ook. Verknocht aan Nederland, al zijn ze er vaak nog nooit geweest. Hun vooroorlogse status wordt gedurende de bezetting steeds verder ondermijnd door het groeiende zelfbewustzijn van de Indonesiërs.